# របៀបនៃការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍សំរាប់វាស់ដី ដែលហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា ( PH ) #

# របៀបនៃការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍សំរាប់វាស់ដី ដែលហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា ( PH ) #

...*កំរិត PH របស់ដីនិងការប្រើប្រាស់កំបោរទៅលើប្រភេទដីនិមួយៗ...*

ដីដាំដំណាំគួរត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើកំរិត PH របស់វានៅរាល់ពេលមុនដាំដំណាំណាមួយទោះជាដំណាំអ្វីក៏ដោយចុះ គឺចាំបាច់ណាស់ត្រូវវាស់រកកម្រិត PH របស់វាឲ្យដឹងមុនសិន ។ ដំណាំណាមួយដែលត្រូវយកមកដាំ យើងគួរដឹងជាមុនសិនថា តើដំណាំនោះត្រូវការ PH របស់ដីក្នុងកម្រិតណា ? ឯដីដែលយើងបម្រុងយកដំណាំនោះមកដាំមាន PH កម្រិតណាដែរ ។ ប្រការដែលយើងដឹងបានពីកម្រិត PH របស់ជាមុន មុនពេលយកដំណាំមកដាំគឺជាការតម្រូវមួយរបស់ប្រភេទដំណាំ បើកម្រិត PH របស់ដីទាបជាង ឬខ្ពស់ជាងកម្រិត PH ដែលដំណាំត្រូវការនោះការដុះលូតលាស់របស់វានឹងជួបប្រទះនូវភាពមិនប្រក្រតីជាមិនខានឡើយ ។ ជាធម្មតា PH របស់ដីត្រូវបានកំណត់ពី ១ ដល់ ១៤ ។ ដីដែលមានកម្រិត PH ចំនួន៧ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាណឺត (Neutral) កាលណាកម្រិត PH ទាបជាង៧ គេចាត់ទុកថា ដីនោះមានអាស៊ីដច្រើនពេក តែបើដីនោះមានកម្រិត PH ខ្ពស់ជាង៧ គេចាត់ទុកថាវាមានអាល់កាលីនខ្ពស់ពេក ។

ក្នុងន័យបច្ចេកទេសកម្រិត PH ត្រូវបានវាស់ដោយឧបករណ៍ផ្សេងៗ មានបន្ទះ Strip ដូចឈើដោតការ៉េម មានប្រដាប់វាស់មានសណ្ឋានជាដែកវែងដូចម្ជុល មានជាប្រអប់ និងការវាស់ដោយប្រើវិធីលាយជាមួយទឹកថ្នាំ ។

ពាក្យថា PH គឺជាពាក្យកាត់សង្ខេបពាក្យពេញរបស់វាគឺ Poten tial Hydrogen ។ គ្រឿងវាស់ និងឧបករណ៍សម្រាប់វាស់កម្រិតរបស់ PH ដីត្រូវបានគេបង្កើត (ផលិត) សម្រាប់លក់ដល់អ្នកដែលត្រូវការវាជាពិសេស គឺអ្នកដាំដំណាំគ្រប់ប្រភេទ ។ តម្លៃរបស់ឧបករណ៍សម្រាប់វាស់កម្រិត PH ដីនេះមានតម្លៃខុសៗគ្នា ទៅតាមគុណភាព និងសមត្ថភាពរបស់ឧបករណ៍នោះផងក៏មាន យើងអាចជ្រើសទិញឧបករណ៍ ឬគ្រឿងវាស់មួយណាមកប្រើក៏បានដោយយោងទៅតាមសេចក្តីត្រូវការពិតប្រាកដរបស់យើង ។

សូមងាកមកស្វែងយល់ពីកម្រិត PH ដីបន្តិចសិនមុនយើងស្វែងយល់ពីឧបករណ៍សម្រាប់វាស់ និងវិធីវាស់វា ។

Picture
ដីទាំងអស់នៅលើភពផែនដីយើងនេះ មិនថានៅប្រទេសណាទេ ហើយក៏មិនថានៅកនែ្លងណាដែរ តែងមានកម្រិត PH ចន្លោះពី ៤.៥ ទៅ ៨.៥ ។

ដីដែលមានកម្រិត PH ៤.៥ គឺជាដីដែលមានអាស៊ីដច្រើនជាដីជូ (Sour) មានតែរុក្ខជាតិ ឬដំណាំប្រភេទខ្លះប៉ុណ្ណោះ ដែលត្រូវការដីប្រភេទនេះ ។ ចំពោះដីដែលមានកម្រិត PH ច្រើនរហូត ៧.៨ វិញគឺមានអាល់កាលីនច្រើនពេក ឬផ្អែមពេក សម្រាប់ដំណាំ ។ ដំណាំភាគច្រើនទាំងដំណាំដាំដោយមនុស្ស និងឈើព្រៃ ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងបន្លែស្រូវ ពោត សណ្តែក ផ្កា អាចដុះលូតលាស់បានល្អបើវាត្រូវបានដាំនៅលើដីដែលមានកម្រិត PH ក្នុងចន្លោះ ៦.៥-៧ គឺទាបជាងកម្រិតណឺត (Neutral) បន្តិច ។

អ្នកដាំដំណាំក្នុងចំការធំៗ ឬការដាំបែបជាឧស្សាហ៍កម្ម មានកៅស៊ូ ដូងប្រេង ឬដំណាំអ្វីផ្សេងទៀតក៏ដោយចុះ តែងតែយកដីត្រូវដាំនោះទៅពិនិត្យជាមុនសិន ការពិនិត្យនោះគឺគេចង់រកមើល PH របស់ដីកម្រិតសំណើមរបស់ដីសារធាតុទាំងឡាយ ដែលមាននៅក្នុងដីនោះរួមទាំងការធ្វើចំណាត់ថ្នាក់របស់ដីនោះផងដែរ ។

* ដីជាស្រទាប់លើ និងដីនៅស្រទាប់ក្រោមអាចមានកម្រិត PH មិនដូចគ្នាទេ ជាពិសេសផ្នែកខាងលើរបស់ដី ពីព្រោះវាទទួលរងឥទ្ធិពលរបស់ធម្មជាតិ និងមនុស្ស ចំណែកស្រទាប់ក្រោមគឺជាដីដែលមិនបានរងឥទ្ធិពលរបស់ធម្មជាតិ ឬពីមនុស្សហេតុនេះការវាស់រកកម្រិត PH ចាំបាច់ត្រូវធ្វើទាំងផ្នែកស្រទាប់លើ ៥០សង់ទីម៉ែត្រ ចុះទៅក្រោម និងស្រទាប់ដី ៥០សង់ទីម៉ែត្រ ទៅក្រោមទៀត ។ មានរូប :

PH របស់ដីមានភាពវិជ្ជមានដោយផ្ទាល់ទៅលើការលូតលាស់របស់ដំណាំ និងរ៉ែដែលមានក្នុងដី ។ ភាពខុសគ្នារបស់ដី និងរ៉ែសំខាន់ៗ មួយចំនួន ដែលមាននៅក្នុងដីសម្រាប់ជួយធ្វើឲ្យដំណាំដុះលូតលាស់បានត្រឹមត្រូវ ។ សារធាតុចិញ្ចឹមរ៉ែផ្សេងៗ ច្រើនឃើញមាននៅក្នុងដីដែលស្ថិតក្រោមកម្រិតតិចជាងណឺត (Neutral) ឬលើសណឺតបន្តិចមិនសូវសម្បូរណ៍ជីជាតិ ឬរ៉ែចិញ្ចឹមឡើយ ។ តួយ៉ាងសារធាតុហ្វូសហ្វាតមិនអាចមាននៅដីណឺត ឬច្រើនជាងណឺតឡើយ តែវាអាចមាននៅក្នុងដី ដែលក្រោមណឺតបន្តិចគឺក្នុងកម្រិត PH ៦.៥ ។

ចំពោះដីដែលមានអាស៊ីដខ្លាំងចន្លោះ PH ៤-៥ វាច្រើនសម្បូរណ៍ដោយសារធាតុអាលុយមីញ៉ូម (Aluminum) ដែក (Iron) និង Manganes សារធាតុទាំងនេះសម្បូរណ៍ជាតិពុលអាចមិនល្អសម្រាប់ដំណាំភាគច្រើន ។ PH ចន្លោះ ៦-៧ ជាកម្រិតមួយសមស្របបំផុតសម្រាប់ដំណាំច្រើនប្រភេទ ពីព្រោះវាជាដីដែលប្រកបដោយជីជាតិច្រើនយ៉ាងសម្រាប់ជួយដល់ការលូតលាស់របស់ដំណាំ ។

មិនមែនគ្រប់ដំណាំទាំងអស់ត្រូវការដីក្បែរណឺត (ជិត៧) ទាំងអស់ឡើយ មានដំណាំខ្លះវាត្រូវការដីបែបអាស៊ីដបន្តិច សម្រាប់ការលូតលាស់របស់វា ដីដែលមានអាល់កាលីនច្រើនពេកវាបាត់បង់សារធាតុដែក បណ្តាលឲ្យដំណាំប្រែជាមានពណ៌ពពាលស្លេក គ្មានការលូតលាស់ ដំណាំមិនអាចទាញយកសារធាតុចិញ្ចឹមពីក្នុងដីបាន ដូច្នេះការដុះលូតលាស់របស់វាក៏មានបញ្ហាដែរ ។

PH របស់ដីមានការប៉ះពាល់ដល់អតិសុខុមប្រាណ (បាក់តេរីដែលល្អរស់នៅក្នុងដី) (Microorganioms) ។ ពួកវាគឺជាប្រភេទបាក់តេរី ដែលរំលាយអ្វីទាំងឡាយនៅក្នុងដីឲ្យទៅជាដី បើគ្មានបាក់តេរីទាំងនោះធ្វើសកម្មភាព ដំណាំអាចជួបបញ្ហាក្នុងការបឺតស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹម ពីព្រោះវាមិនអាចធ្វើដោយខ្លួនទាំងស្រុងឡើយ វាត្រូវពឹងលើបាក់តេរីល្អទាំងនោះជាអ្នកជួយបម្លែងសារធាតុចិញ្ចឹមឲ្យវា ។

ដីភាគច្រើន ច្រើនក្លាយទៅជាដីមានអាស៊ីដច្រើនពេកទាំងនេះសឹងត្រូវបណ្តាលដោយទឹកភ្លៀងដែលហូរចេញបាននាំយកសារធាតុដែក (Iron) ទៅជាមួយដោយរួមទាំងកាល់ស្យូម (Caleuiem) ម៉ាញ៉េស្យូម (Magnesium) ប៉ូតាស្យូម (Potassivm) និងសូដ្យូម (Sodium)

ទឹកភ្លៀងអាចជាកត្តាមួយចម្បងគេ ពីព្រោះវាបានហូរនាំយកកំទេចរបស់កំប៉ុស្តិធម្មជាតិនៅស្រទាប់លើរបស់ដី វាបានលាងដីស្រទាប់លើឲ្យខ្សោះសារធាតុចិញ្ចឹមបាត់បង់អស់ពពួកបាក់តេរី ដែលជាភ្នាក់ងារជួយបម្លែង កំប៉ុស្តិ ឲ្យទៅជាដីសម្រាប់ដំណាំ ។

ហេតុនេះគេគួរចាំបាច់ត្រូវដាំដំណាំនៅលើដីមិនបានប្រើប្រាស់ដោយដាំរុក្ខជាតិទាំងឡាយណា ដេលមានផ្លែជាគួរដូចជា អង្គារដី, កន្ទុំទេស, ដើមក្ងោក, អង្កាញ់ ៘ ពីព្រោះដំណាំទាំងនេះអាចជួយរក្សាតុល្យភាពរបស់ដី និងបង្កើតគុណភាពដីឲ្យល្អមកវិញបាន ពីព្រោះពួកវាបឺតស្រូបយកសារធាតុ នីត្រូហ្សែន ពីក្នុងខ្យល់មកផ្តល់ឲ្យដីនៅខាងក្រោម ហេតុនេះបើសិនជាដីយើងមិនប្រើការទេនោះគួរដាំពួកវាប្រសើរជាងទុកដីឲ្យហាលខ្យល់ហាលភ្លៀងខូចអស់គុណភាពដី ។

ដើម្បីកែគុណភាពដីគេត្រូវប្រើម្សៅថកំបោរដូចជា Caleie Limestone (ម្សៅកំបោរស) ក្រៅពីនេះគេអាចប្រើផេះគ្រប់ប្រភេទយកមករាយលើដីដែលត្រូកែ PH ឲ្យស្របតាមប្រភេទដំណាំត្រូវដាំ ។ ចំនួនកំបោរសយកមកប្រើគឺ អាស្រ័យទៅលើប្រភេទដីផងដែរ ដូច្នេះការកំណត់ចំនួនបរិមាណរបស់កំបោរស សម្រាប់យកមកកែដីឲ្យមាន PH មួយតាមការចង់បានគឺ ពិបាកសន្មត់បន្តិច ពីព្រោះបើយើងចង់ធ្វើឲ្យបានត្រឹមត្រូវ យើងចាំបាច់ត្រូវវាស់មើលទាំងកម្រិត PH របស់ដីកម្រិតសំណើមរបស់ដី និងរ៉ែដែលមាននៅក្នុងដីនោះទើបអាចសន្មត់ពីចំនួនកំបោរត្រូវប្រើ ដើម្បីកែ PH របស់ដីតាមការចង់បាន ។

ក្នុងករណីខ្លះប្រដាប់វាស់មិនអាចផ្តល់កម្រិត PH របស់ដីបានត្រឹមត្រូវឲ្យយើងនេះក៏ជាការបង្កជាបញ្ហាផងដែរ ដូចេះគុណភាពរបស់ប្រដាប់វាស់ PH គឺជាកត្តាមួយសំខាន់ណាស់ដែរ ដែលអ្នកវាស់ ឬជាអ្នកដាំត្រូវពិចារណា ។

Picture
នៅក្នុងបទេសដែលយកកសិកម្មជាធំគេបានបង្កើតឲ្យមានបណ្តាញកសិកម្ម ឬមណ្ឌលមួយៗ តាមតំបន់សម្រាប់ឲ្យអ្នកដាំដំណាំអាចមានលទ្ធភាពយកគំរូដី ដែលខ្លួនមានមកវាស់រកកម្រិត PH និងសុំយោបល់ពីបញ្ហាកសិកម្មនេះថា តើគួរប្រើវិធីណាដែលល្អជាងគេសម្រាប់កែ PH របស់ដីឲ្យបានសមស្របតាមប្រភេទដំណាំ ។

មិនមែនអ្នកដាំដំណាំគ្រប់គ្នាអាចមានលទ្ធភាពទិញយកប្រដាប់វាស់ PH ដីមកប្រើការបានឡើយ ហេតុនេះមណ្ឌល ឬតំណាងខាងផ្នែកកសិកម្មអាចផ្តល់សេវាវាស់កម្រិត PH នេះដល់អ្នកដាំដំណាំ ប្រសើរជាងឲ្យគាត់ជាអ្នកដាំ, ដាំដោយផ្សងព្រេង ។

កន្លែងលក់ចែកចាយកំបោរស (កំបោរកសិកម្ម) សម្រាប់ឲ្យអ្នកដាំដំណាំទិញយកទៅបានលើដីត្រូវកែ ក៏ជារឿងមួយសំខាន់ណាស់ដែរ ព្រមជាមួយការណែនាំឲ្យដឹងពីរបៀបកែ PH ដី និងនាំដល់ការកើនឡើងនៃភោគផលដំណាំ ពីព្រោះអ្នកដាំចេះកែដីឲ្យស្របតាមដំណាំ អ្នកដាំអាចទាញបានផលច្រើនជាងមុន ពីព្រោះគាត់ដឹងពីគុណភាពដីដែលគាត់មាន និងយល់បានច្បាស់ពីដំណាំ និងដីដែលគាត់កំពុងប្រើ ។ រូបបាចកំបោរ
Picture
ក្នុងតារាងខាងក្រោមនេះគឺជាការបង្ហាញពីចំនួនកំបោរដែលត្រូវប្រើទៅតាមកម្រិត PH ដែលវាស់ឃើញ និងប្រភេទរបស់ដី ។

សូមបញ្ជាក់ថា ការវាស់កម្រិត PH របស់ដីចាំបាច់តូវធ្វើឲ្យបានច្រើនដង និងច្រើនកន្លែងនៅលើដីដែលយើងមានជាពិសេសគឺដីស្រែ និងដីដាំដំណាំកសិកម្មគ្រប់យ៉ាងទោះបីចំការតូចតាចក៏ដោយ ។

កំបោរកសិកម្ម (Garden Lime) (ដាក់រូបដុំថ្ម Lime stone)

PH ដែលវាស់ឃើញ ចំនួនកំបោរត្រូវប្រើ

* ដីឥដ្ឋ

PH ៦.០ ៤២០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ៤៨០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៨២០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៥ ១២០០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

* ដីកណ្តោងល្បាយ ដីឥដ្ឋលាយខ្សាច់

PH ៦ ១៩០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ៣៩០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៦៨០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៥ ៩៦០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

* ដីខ្សាច់

PH ៦ ១៤០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ២៤០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៤២០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៥ ៦៧០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

* Hydrale Lime

(ដាក់រូប Hydrale Lime ) ម្សៅស

កំរិត PH វាស់ឃើញ ចំនួនទំងន់ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉ែ

* ដីឥដ្ឋ

PH ៦. ៣០០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ៣៥០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៥៩០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៨ ៨៦០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

* ដីកល្បាយ ដីឥដ្ឋលាយខ្សាច់

PH ៦ ១៤០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ២៨០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៤៩០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៥ ៦៩០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

* ដីខ្សាច់

PH ៦ ១០០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥.៥ ១៧០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៥ ៣០០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

PH ៤.៨ ៤៨០ ក្រាម ក្នុង ១ម៉ែត្រការ៉េ

របៀបនៃការវាស់ PH របស់ដីត្រូវធ្វើទៅតាមការណែនាំរបស់ឧបករណ៍ ដែលបានទិញមកប្រើ ។

អ្នកដាំដំណាំគ្រប់ប្រភេទត្រូវតែចេះកែដីឲ្យមានកំរិត PH មួយស្របតាមដំណាំត្រូវដាំនោះទើបយើងបានទទួលផលល្អ ៕

អក្សរខ្ញុំ copy មកពីគេដែរ សូមអភ័យទោសចំពោះម្ចាស់ដើមផង...!

ការផ្សាយនេះគឺមានគោលបំណងដើម្បីផ្ដល់ចំណេះដឹងទូទៅជួនប្រជាកសិកម្មខ្មែរយើង....

-------រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយខេមបូឌាអេចបេ្រសញូស៏ ២០០៨------

 កែសម្រួលអត្ថបទដោយ ៖ ជាម សាវន់ ដកស្រង់ពីការចែងរំលែងរបស់បងប្រុស Vuthy So